Page 17 - Pra U STPM 2022 Penggal 3 - Sejarah

Sejarah Semester 3 STPM Bab 1 Masyarakat (Bhg. A)
4 Pegawai daerah British berkuasa penuh atas segala daerah dan residensi
BAB yang ada. Mereka bertanggungjawab ke atas hal kutipan hasil, pentadbiran,
kehakiman, tanah, kawalan ke atas penghulu, dan menguruskan segala aduan
1 rakyat. Mereka berhak melantik calon-calon untuk jawatan penghulu yang
dahulunya dibuat oleh pembesar daerah.
5 Tugas pembesar daerah dalam hal kehakiman juga diambil alih oleh pegawai
daerah British. Pihak British telah memperkenalkan satu sistem kehakiman
dalam mahkamah berdasarkan undang-undang jenayah British.
6 Walaupun kebanyakan daripada tugas penting pembesar daerah diambil
Penerbitan Pelangi Sdn Bhd. All Rights Reserved.
alih oleh pegawai daerah British, tetapi jawatan pembesar daerah masih
dikekalkan. Mereka ditanggung oleh British melalui pemberian elaun
dan pencen sebagai ganti rugi kepada penyerahan dan pengambilan tugas
mengutip cukai dan kawalan hasil.
7 Pembesar daerah tidak diketepikan sama sekali daripada mengambil bahagian
dalam hal-ehwal negeri walaupun kewibawaan mereka dalam hal ini sudah
hilang. Sebagai contoh, di Sabah, pegawai daerah dibantu oleh Ketua Anak
Negeri Sabah. Di Sarawak, jawatan Ketua Melayu Sarawak, iaitu Datu
Patinggi, Datu Temenggung, dan Datu Bandar masih dikekalkan. Pembesar-
pembesar ini membantu kerajaan Brooke dalam memberi nasihat mengenai
undang-undang dan adat Melayu.
8 Pembesar daerah juga diberi gelaran Majistret Tempatan. Hakim, atau
Penguasa Penghulu. Mereka duduk bersama-sama dengan pegawai British
atau pegawai daerah dalam Mahkamah Daerah dan Residensi untuk
membincangkan kes-kes jenayah tetapi mereka tidak mempunyai apa-apa
kuasa.

Peranan Pembesar Peringkat Kampung
1 Setiap kampung di Negeri-negeri Melayu (kecuali Negeri Sembilan)
merupakan unit politik terkecil yang ditadbir oleh seorang penghulu atau
penggawa.
2 Penghulu memainkan peranan sebagai perantara antara pembesar daerah
dengan penduduk kampung. Penghulu mempunyai kuasa mutlak di peringkat
kampung.

A Politik
1 Menjaga keamanan dan keselamatan kampung di bawah jagaannya dengan
menyelesaikan perselisihan orang kampung melalui perundingan. Menjaga
keamanan kampung dengan menangkap penjenayah.
2 Melaksanakan tugas yang diarahkan oleh pembesar daerah dari masa
ke semasa. Penghulu terletak di bawah kawalan pembesar daerah dan
bukannya sultan. Walaupun beliau dilantik oleh sultan melalui surat tauliah
bercap mohor tetapi pada nama sahaja kerana kelulusan datang daripada
pembesar daerah. Penghulu bertanggungjawab kepada pembesar daerah.
Namun, di Terengganu, pada zaman pemerintahan Sultan Omar, penghulu
bertanggungjawab terus kepada sultan.
3 Berkuasa penuh terhadap anak buah. Penghulu biasanya dilantik dalam
kalangan orang kampung yang tertua dan paling dihormati di kampungnya.
Pelantikan penghulu secara turun-temurun. Hubungan penghulu dengan
orang kampung sangat rapat kerana kebanyakan penduduk kampung adalah
saudara-mara beliau. Penghulu berkuasa penuh terhadap anak buahnya dan
memastikan penduduk kampung taat setia kepada sultan.

14

01(A) PraU SEJ P3 1P.indd 14 28/10/2021 3:54 PM