Page 104 - E-book การประชุมวิชาการครั้งที่ 36
P. 104
การนำลงสู่เชิงนโยบาย
ในการดำเนินการของการควบคุมและป้องกันกลุ่มอาการดาวน์นี้ มีการร่วมมือกันในหลายภาคส่วน ทั้งด้าน
วิชาการจาก คณะแพทยศาสตร์หลายแห่ง ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย กรมอนามัย
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ โดยได้ร่วมมือกันหา
แนวทาง ให้ได้ข้อสรุปผ่านงานวิจัยต่าง ๆ และร่วมผลักดันผ่านคณะกรรมการสิทธิประโยชน์ของสำนักงาน
หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ โดยใช้เวลาหลายปี จนสำเร็จเป็นนโยบายของประเทศ ที่หญิงตั้งครรภ์ทุกคนได้สิทธิใน
การคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ในเบื้องต้นนี้คือ quadruple test หากมีความเสี่ยงสูงจะได้รับบริการวินิจฉัย
ุ่
็
ี
ี่
ู
้
่
่
ี่
ิ
ก่อนคลอด ตรวจโครโมโซม โดยไม่เสียคาใชจาย รวมทั้งในกรณทผลผิดปกตและไม่พร้อมทจะดแลเดกกลมอาการ
ดาวน์ การยุติการตั้งครรภ์ก็อยู่ในชุดสิทธิประโยชน์เช่นกัน
ก่อนจะมาถึงนโยบายนี้
้
ในประเทศไทย การตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์แตเดิมใชอายสตรีตั้งครรภ์เป็นเกณฑ์ โดยแนะนำให้ทำ
่
ุ
การตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด เมื่ออายุมากกว่าหรือเทากับ 35 ปี ต่อมามีการพัฒนาการตรวจซีรั่มทงในไตรมาสแรก
่
ั้
และไตรมาสที่สอง จนปัจจุบันในประเทศไทยมีการส่งตรวจคัดกรองเป็นกิจวัตร ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่ง
ประเทศไทย มีการออกแนวปฏิบัติการคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์อย่างเป็นทางการ แม้ว่าในประเทศไทยเองการ
่
คัดกรองเหล่านี้อาจจะดูลาช้าเมื่อเทียบกับประเทศที่พัฒนาแล้วทั้งหลาย เพราะในช่วงแรกข้อมูลในประเทศไทยยัง
ั
มีน้อย อีกทั้งหลายหลักฐานบ่งชี้ว่าคาระดบซีรั่มมาร์กเกอร์ต่าง ๆ ดังกล่าวมีความแปรปรวนระหว่างเชื้อชาต และมี
ิ
่
ิ
ความจำเป็นต้องศึกษาค่ามาตรฐานของแต่ละชนชาตด้วย ในขณะที่วิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งสหรัฐอเมริกา ได้มีการ
แนะนำให้ตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ในไตรมาสแรก หรือไตรมาสที่สองเป็นมาตรฐานสำหรับสตรีตั้งครรภ์
(14)
ิ
ี
ทุกรายในทุกกลุ่มอายุ การตรวจโดยถือตามอายุอย่างเดยวไม่เป็นการเหมาะสมอีกต่อไปและแนวทางปฏิบัตใน
ระดับชาติของไทยต้องการหลักฐานการประเมินอย่างน่าเชื่อถือในคนไทย อย่างไรก็ตามในปัจจุบันนี้ด้วยความ
ร่วมมือของหลายภาคส่วน ทำให้กระบวนการคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ในรูปแบบก่อนคลอดในประเทศไทย เป็นไป
ตามมาตรฐานขั้นต่ำที่เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไป
จากแนวคิดเรื่องการกำหนดให้เป็นนโยบายระดับชาติ และให้มีการตรวจเป็นกิจวัตรสำหรับสตรีต้งครรภ์
ั
ทุกคนอย่างเสมอภาคกัน นอกจากการคาดว่าราคาการตรวจจะต้องลดลง แนวทางการตรวจกรองโดยให้มีการตรวจ
กรองหญิงต้งครรภ์ทุกรายยังไดรับการวิเคราะห์โดยโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HITAP)
้
ั
ว่าเป็นแนวทางที่คุ้มค่าคุ้มทุนที่สุดเมื่อเทียบกับการตรวจกรองในผู้ท่อายุน้อยกว่า 35 ปี และเจาะน้ำคร่ำทุกรายท ี่
ี
ู
อายุตั้งแต่ 35 ปี ขึ้นไปหรือเลือกเจาะน้ำคร่ำเฉพาะรายที่อายุมากกว่า 35 ปี เท่านั้นโดยไม่มีทางเลือกสำหรับผ้ท ี่
Down Syndrome Screening: From Theory to Practical and Policy 88

