Page 23 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 23
๙
ุ
พระพทธศาสนาและรับเป็นองค์อปถัมภ์ในการบูรณะปฏิสังขรณ์พระสถูปวิหารวัดวาอารามกับทั้ง
ุ
ฟื้นฟูความก้าวหน้าให้แก่การคณะสงฆ์ในอินเดียยุคนั้นในเวลาต่อมา
๑๑
ุ
ปุ้ยแสงฉาย กล่าวไว้ในหนังสือเรื่อง “พทธปฏิภาณ” สรุปได้ว่าปฏิภาณเป็นคุณธรรม
ุ
ส าคัญอย่างหนึ่งต่อคนทั้งหลายทุกชั้นทุกเพศทกวัยยิ่งผู้เป็นใหญ่ผู้เป็นหัวหน้าผู้สอนศาสนาผู้เป็นทูตผู้
เป็นนักการเมืองหรือผู้เป็นนักเทศน์ด้วยแล้วก็ยิ่งมีปฏิภาณเป็นคุณสมบัติส าคัญยิ่งพระพทธเจ้าของเรา
ุ
ุ
ุ
ได้ทรงล้างวาทะอปวาทะของเทพยดามนุษย์ทั้งหลายที่เป็นเสี้ยนหนามหลักตอต่อพระพทธศาสนามา
ั
ุ
โดยชอบธรรมแล้วเป็นอนมากและทาให้เห็นว่าผู้ที่เลื่อมใสนับถือพระพทธศาสนาด้วยยอมจ านนต่อ
ปฏิภาณของพระพทธเจ้านั้นมีมากพระพทธเจ้าผู้เป็นพระบรมศาสดาของเราและพระสาวกของ
ุ
ุ
ุ
พระพทธเจ้านั้นล้วนแต่เป็นผู้มีปฏิภาณดีทั้งนั้นไม่มีศาสดาใดหรือสาวกของศาสดาใดในโลกจะเสมอ
ุ
เหมือนหรือไล่เลี่ยกันเลยจะเห็นได้ว่าพระพทธศาสนาถูกซักฟอกมาจนบริสุทธิ์สิ้นเชิงแล้วเป็นพระ
ั
ศาสนาที่เปิดโอกาสให้มีผู้รู้ซักไซ้ไล่เลียงมาแล้วไม่ใช่เป็นศาสนาที่ไม่มีผู้รู้ได้ซักไซ้ไล่เลียงเลยส่วนผลอน
๑๒
เกิดจากความคิดความเห็นความเลื่อมใสก็จักมีเป็นอเนกอนันต์สุดที่จะพรรณนา
นวพร เรืองสกุล กล่าวไว้ในหนังสือเรื่อง “มิลินทปัญหา: กษัตริย์กรีกถาม-พระเถระตอบ”
ุ
สรุปได้ว่า มิลินทปัญหาเป็นปกรณ์ส าคัญในพระพทธศาสนา เพราะค าตอบไม่ได้ออกนอกกรอบพระ
ุ
ี
ธรรมในพระไตรปิฎกเลย เพยงแต่จัดใหม่ โดยดึงเรื่องที่คนทั่วไปที่ไม่ค่อยรู้พระพทธศาสนามักจะถาม
ออกมาตั้งเป็นค าถาม แล้วท่านก็แต่งค าตอบจากพระไตรปิฎกนั่นเอง เป็นค าตอบที่กระชับและความ
เปรียบที่คม บางประเทศเทียบมิลินทปัญหาเท่าชั้นพระไตรปิฎกตัวอย่างเช่นพระเจ้ามิลินท์ถาม “จะมี
การปฏิสนธิได้หรือ ถ้าไม่มีการเคลื่อนของจิต” พระเถระตอบ “ปฏิสนธิได้แม้จิตไม่เคลื่อน เปรียบ
ื่
เหมือนบุรุษหนึ่งอาจจุดตะเกียงจากตะเกียงผู้อน แต่ว่าไม่มีอะไรเคลื่อนจากตะเกียงดวงหนึ่งไปยัง
ตะเกียงอีกดวงหนึ่ง หรือนักเรียนอาจท่องบทกวีที่ครูสอนได้ขึ้นใจ แต่บทกวีนั้นไม่ได้เคลื่อนจากครูไปสู่
นักเรียน” พระเจ้ามิลินท์ถาม “ผู้ที่จะไม่เกิดอกย่อมรู้หรือไม่ว่าตัวเองจะไม่เกิดอกพระเถระตอบ “ขอ
ี
ี
ถวายพระพร ท่านผู้นั้นย่อมรู้” “รู้ได้อย่างไรหรือ พระคุณเจ้า” “รู้ได้โดยรู้ว่าเหตุและปัจจัยของการ
เกิดของท่านเองได้ระงับดับสิ้นไปแล้ว เปรียบเหมือนชาวนาที่ไม่ไถ ไม่หว่าน หรือไม่เก็บเกี่ยวพชผล
ื
ย่อมรู้ว่าในยุ้งฉางของตนไม่ได้รับการเติมให้เต็ม”
๑๓
๑๑ ศรัณย์ เลิศรักษ์มงคล,การวิเคราะห์มิลินทปัญหาเกี่ยวกับปัญหาความไกลแห่งพรหมโลก,
[ออนไลน์], แหล่งที่มา: www.vcharkarn.com/vblog/88417 [๑๓ สิงหาคม ๒๕๖๐].
๑๒ ปุ้ยแสงฉาย, พุทธปฏิภาณ, (กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ลูกส. ธรรมภักดี, ๒๕๓๐), หน้า ๑๓.
๑๓ นวพร เรืองสกุล(ผู้แปล),มิลินทปัญหา: กษัตรย์กรกถาม-พระเถระตอบ, (กรุงเทพมหานคร:
ิ
ี
ส านักพิมพ์ปัญญาพลัส,๒๕๕๙), หน้า๒๒๔.
