Page 73 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 73
๕๙
๓.๒ อโสภณจิต ๓๐ ดวง
อโสภณจิต ๓๐ ดวง ประกอบด้วย อกุศลจิต ๑๒ ดวง ได้แก่ โลภมูลจิต ๘ ดวง,โท
สมูลจิต ๒ ดวง,โมหมูลจิต ๒ ดวง และอเหตุกจิต ๑๘ ดวง ประกอบด้วย อกุศลวิปากจิต ๗ ดวง
,อเหตุกกุศลวิปากจิต ๘ ดวง, อเหตุกกิริยาจิต ๓ ดวง
อกุศลจิต หมายถึงจิตที่มีสภาพเศร้าหมองเนื่องจากถูกอกุศลเจตสิกเข้าไปปรุงแต่งให้มี
สภาพเป็นไปต่าง ๆเช่น เป็นความโลภ ความโกรธ ความหลง และอกุศลจิตนี้นอกจากมีสภาพเศร้า
หมองในตัวเองแล้วยังส่งผลท าให้ผู้กระท าอกุศลกรรมด้วยอานาจของจิตนั้นที่ได้รับความทุกข์ทรมาน
อกุศลจิตแบ่งเป็น ๓ ประเภท ดังนี้
อโสภณจิต ๓๐ ดวง ประกอบด้วย อกุศลจิต ๑๒ ดวง ได้แก่ โลภมูลจิต ๘ ดวง,โท
สมูลจิต ๒ ดวง,โมหมูลจิต ๒ ดวง และอเหตุกจิต ๑๘ ดวง ประกอบด้วย อกุศลวิปากจิต ๗ ดวง
,อเหตุกกุศลวิปากจิต ๘ ดวง, อเหตุกกิริยาจิต ๓ ดวง
อกุศลจิต หมายถึงจิตที่มีสภาพเศร้าหมองเนื่องจากถูกอกุศลเจตสิกเข้าไปปรุงแต่งให้มี
สภาพเป็นไปต่าง ๆเช่น เป็นความโลภ ความโกรธ ความหลง และอกุศลจิตนี้นอกจากมีสภาพเศร้า
หมองในตัวเองแล้วยังส่งผลท าให้ผู้กระท าอกุศลกรรมด้วยอ านาจของจิตนั้นที่ได้รับความทุกข์ทรมาน
อกุศลจิตแบ่งเป็น ๓ ประเภท ดังนี้
๑) โลภมูลจิต ๘ ดวง หมายถึง จิตที่ประกอบด้วยโลภเจตสิกเป็นมูล ท าให้เกิดความโลภ
ความอยากได้ ความยึดติดในอารมณ์ที่ได้ประสบทางทวารทั้ง ๖ คือ ตาเห็น หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น
ลิ้นลิ้มรส กายได้สัมผัส และใจได้นึกคิดประกอบด้วย
๑.๑) จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๒) จิตที่เกิดขึ้นโดยมีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๓) จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจไม่ประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๔) จิตที่เกิดขึ้นโดยมีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจไม่ประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๕) จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๖) จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๗) จิตที่เกิดขึ้นโยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจ ประกอบด้วยความเห็นผิด
๑.๘) จิตที่เกิดขึ้นโดยไม่มีการชักชวนพร้อมด้วยความดีใจประกอบด้วยความเห็นผิด
