Page 89 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 89
๖๘
๓. มิลินทปัญหาเป็นยอดแห่งคัมภีร์ทั้งปวงรองลงมาจากพระไตรปิฎกซงคัมภีร์รุ่นหลังอาจ
ึ่
เทียบได้ก็เห็นมีแต่คัมภีร์วิสุทธิมรรคแต่คัมภีร์มิลินทปัญหาเป็นคัมภีร์ที่เก่ากว่าหนังสือวิสุทธิมรรค
้
ุ
ประมาณ๕๐๐ปีพระพทธโฆษาจารย์ผู้รจนาวิสุทธิมรรคได้อางคัมภีร์มิลินทปัญหาเป็นหลักในการ
วินิจฉัยข้อธรรมวินัยซึ่งนักปราชญ์ทางพระพทธศาสนาได้ถือเป็นหลักฐานวินิจฉัยตัดสินพระธรรมวินัย
ุ
มาแต่หลังพุทธปรินิพพานแล้ว
๔. มิลินทปัญหาใช้วาทวิทยายอดเยี่ยมระหว่างพระเจ้ามิลินท์และพระนาคเสนเถระซึ่งมี
ิ
ุ
ความรู้ลุ่มลึกในพระพทธศาสนาอย่างยิ่งเป็นผู้แตกฉานในพระธรรมวินัยเชี่ยวชาญเป็นพเศษใน
พระไตรปิฎกโดยเฉพาะอย่างยิ่งความส าคัญพเศษที่เป็นวิธีการ (Methodology) ในความพยายามที่
ิ
แสดงความคิดเหตุผลอารมณ์ความรู้สึกให้ผู้อนเข้าใจได้ดีสมเจตนารมณ์มีความฉลาดเฉียบแหลม
ื่
ุ
ในทางวินิจฉัยและในกระบวนวิสัชนาพระธรรมวินัยให้เข้าใจได้ง่ายยกอปมามาเปรียบเทียบได้อย่าง
แยบยลซึ่งเป็นเสน่ห์แรงจูงใจให้ผู้ศึกษาพระพทธศาสนามากยิ่งขึ้น
ุ
ุ
๕. มิลินทปัญหามีเนื้อหาครอบคลุมพทธธรรมทั้งเรื่องพระธรรมวินัยในส่วนของพระ
ุ
รัตนตรัยว่าด้วยเรื่องของพระพทธเจ้าทั้งในอดีตและปัจจุบันพระธรรมประกอบด้วย๘๔,๐๐๐พระ
ธรรมขันธ์และพระสงฆ์ว่าด้วยคุณสมบัติลักษณะและข้อปฏิบัติของพระสงฆ์และพระอริยบุคคลเรื่อง
การปฏิบัติตนเรื่องศีลสมาธิและปัญญาเรื่องเกี่ยวกับโลกจักรวาลและมนุษย์เรื่องกิเลสกรรมวิบากแห่ง
์
กรรมสังสารวัฏเรื่องปรมัตถธรรมว่าด้วยเรื่องจิตเจตสิกรูปและนิพพานเรื่องไตรลักษณอริยสัจ๔มรรค๘
เรื่องธรรมทั้งปวงทั้งที่เป็นระดับโลกิยธรรมและโลกุตรธรรมคัมภีร์มิลินทปัญหาได้แสดงธรรมย่นย่อ
พระไตรปิฎกลงไว้ด้วยวิธีเสวนาอย่างครบถ้วน
๖. มิลินทปัญหาได้รับการแปลถ่ายทอดสู่ภาษาอนเป็นอนมากคือได้รับการแปลจากภาษา
ั
ื่
สันสกฤตเป็นภาษาบาลีและภาษาจีนเป็นเบื้องต้นแล้วนั้นภาษาบาลีเองก็ได้รับการถ่ายทอดแปลไปสู่
ื่
ภาษาอน ๆอกทั้งในเอเชียและในทางยุโรปเฉพาะประเทศไทยได้มีการแปลคัมภีร์มิลินทปัญหาจาก
ี
ภาษาบาลีออกสู่พากษ์ไทยตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานีมาตามล าดับจึงมีทั้งฉบับหลวงฉบับ
ราษฎร์ฉบับพิสดารและฉบับย่อ
๗. มิลินทปัญหามีเนื้อหาการรจนาตรงกันอย่างชัดเจนในการโต้วาทะของบุคคลทั้งสองมา
ผูกเป็นเรื่องตามเค้ามูลในประวัติศาสตร์ชาวโยนกแล้วอธิบายธรรมวินัยตามแนวพระไตรปิฎกหรือ
พระพุทธศาสนาดั้งเดิมแล้วต่อมาแปลเป็นภาษาสิงหลและภาษาจีนตามล าดับซึ่งได้สืบทอดมาจนตราบ
