Page 91 - การวิเคราะห์อภิปรัชญาที่ปรากฎในสารัตถะแห่งคัมภีร์มิลินทปัญหา
P. 91
๗๐
ิ
ความหลับดุจลิงครอบง าจึงฝันสมจริงดังค าที่พระนาคเสนเถระกล่าวไว้ว่ามหาบพตรคนถูกความหลับ
๘
ดุจลิงหลับครอบง าจึงฝันแล
๒)ในอรรถกถาพระสูตร
อมพฏฐสูตรกล่าวถึงอมพฏฐมาณพเห็นมหาปุริสลักษณะ๓๒ประการของพระพทธเจ้า
ุ
ั
ั
ั
ั
ั
แล้วแต่มีความสงสัยใน๒ประการ คือคุยหะเร้นอยู่ในฝักกบพระชิวหาใหญ่จึงไม่เชื่อและไม่เลื่อมใสพระ
ั
ิ
พทธองค์จึงทรงบันดาลอทธาภิสงขารให้อมพฏฐมาณพได้เห็นพระคุยหะอนเร้นอยู่ในฝักและทรงแลบ
ุ
ั
ั
พระชิวหาสอดเข้าช่องพระกรรณทั้ง๒กลับไปกลับมาสอดเข้าพระนาสิกทั้ง๒กลับไปกลับมาแผ่ปิดจน
มิดมณฑลพระนลาตส่วนอรรถกถาอมพฏฐสูตรได้กล่าวอางคัมภีร์มิลินทปัญหาดังข้อความว่า “ข้อนี้
้
ั
ั
พระนาคเสนเถระถูกพระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่าข้าแต่พระนาคเสนผู้เจริญพระผู้มีพระภาคเจ้าทรง
ิ
กระท าสิ่งที่ทาได้ยากหรือดังนี้ได้กล่าวไว้แล้วฯพระนาคเสนเถระกราบทูลว่าข้าแต่มหาบพตรทรงท า
อะไรหรือฯพระเจ้ามิลินท์ตรัสว่าข้าแต่ท่านผู้เจริญพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงโอกาสที่มหาชนเขาถอ
ื
ั
ว่าเป็นความอายแก่อนเตวาสิกของพรหมายุพราหมณ์แก่พราหมณ์๑๖คนผู้เป็นอันเตวาสิกของ
พราหมณ์อตตระ และของพราหมณ์พาวรีและแก่มาณพ๓๐๐คนผู้เป็นอันเตวาสิกของเส
ุ
ลพราหมณ์ฯ
พระนาคเสนกราบทูลว่าข้าแต่มหาบพิตรพระผู้มีพระภาคเจ้ามิได้ทรงแสดงพระคุยหะพระ
ี
ผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงพระฉายาทรงบันดาลด้วยพระฤทธิ์แสดงเพยงพระรูปเป็นเงา ๆยังทรงนุ่งผ้า
สบงอยู่ยังทรงคาดรัดประคดอยู่และยังทรงห่มผ้าจีวรอยู่มหาบพตรฯพระเจ้ามิลินท์เมื่อเห็นพระฉายา
ิ
แล้วก็เป็นอนเห็นพระคุยหะด้วยใช่ไหมขอรับฯพระนาคเสนข้อนั้นยกไว้เถิดสัตว์ผู้เห็นหทัยรูปแล้วรู้ได้
ั
พงมีพระสัมมาสัมพทธเจ้าก็พงน าพระหทัยมังสะออกมาแสดงพระเจ้ามิลินท์ท่านนาคเสนขอรับท่าน
ึ
ุ
ึ
พูดถูกต้องแล้วฯ
๙
อรรถกถาพรหมายุสูตรได้กล่าวอางการบันดาลอทธาภิสังขารเห็นปานนั้นแก่พวก
ิ
้
้
พราหมณ์ศิษย์ของพาวรีแก่มาณพและศิษย์ของเสลพราหมณ์ได้กล่าวอางคัมภีร์มิลินทปัญหาดัง
ข้อความว่า
๘ มหามกุฎราชวิทยาลัย, พระวินัยและอรรถกถาแปลมหาวิภังค์เล่ม๑ภาค๓, พิมพ์ครั้งที่ ,
๔
(กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, ๒๕๔๓), หน้า๑๐๔.
๙ มหามกุฎราชวิทยาลัย, พระสูตรและอรรถกถาแปลทีฆนิกายสีลขันธวรรคเล่ม๑ภาค๑, พิมพ์ครั้งที่
๔, (กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย, ๒๕๔๓), หน้า๕๘๒.
