Page 113 - Сборник 2022 КВПТК Book

қалыптастыру жолымен жүзеге асырылады. Іс-әрекет-құзыреттілік тәсілінде дәстүрлі
үштік жаңа дидактикалық бірлікпен толықтырылады: білім-дағды - дағдылар-іс-әрекет
тәжірибесі.
Соңғы жылдары түлектерді жұмысқа орналастыру тәжірибесі жұмыс берушілер
мамандарды іріктеу кезінде арнайы білімнен басқа жұмыс тәжірибесі бар кадрларға
қызығушылық танытатынын көрсетеді. Сондықтан бүгінгі таңда жас мамандар еңбек
нарығындағы бәсекелестік пен қызмет жағдайларына бейімделуде қиындықтарға тап
болып отыр. Кәсіби даму оқу орнын бітіргеннен кейін тағы бірнеше жыл уақытты алады
және жас мамандардың өзінен қосымша күш-жігерді және олар жұмыс істейтін
компаниялардан қайта даярлау үшін ақшалай шығындарды талап етеді.
Түлектердің төмен кәсіби құзыреттілігінің және олардың бәсекеге қабілетсіздігінің
негізгі проблемасы болашақ кәсіби қызмет саласындағы міндеттерді шешу
практикасының болмауы болып табылады.
Аталған проблемаларды еңсеру үшін бүгінгі күннің өзінде кәсіптік білім беру
мазмұнын қалыптастырудың қағидаттарын, әдістері мен рәсімдерін қайта айқындау,
сондай-ақ мамандарды даярлау жөніндегі стандарттарды белгілі бір саланың кәсіптік
стандарттарымен келісу қажет.
Маманды оқытуды ұйымдастыру және білім беру мазмұнын қалыптастыру кезінде
диалогизм мен практикаға бағдарлану принциптеріне баса назар аудару қажет. Бұл
болашақ мамандарда диалогтік қарым-қатынас дағдыларын, әріптестердің пікірлері мен
көзқарастарына толерантты қарым-қатынасты қалыптастыруға, мәселені жалпы
жағдайдан бөліп көрсетуге, шешудің оңтайлы тәсілін таңдауға, нәтижелерді болжауға
және талдауға мүмкіндік береді, бұл маманның кәсіби құзыреттілік критерийлеріне
сәйкес келеді.
Маманды оқытуды ұйымдастыру және білім беру мазмұнын қалыптастыру кезінде
диалогизм мен практикаға бағдарлану принциптеріне баса назар аудару қажет. Бұл
болашақ мамандарда диалогтік қарым-қатынас дағдыларын, әріптестердің пікірлері мен
көзқарастарына толерантты қарым-қатынасты қалыптастыруға, мәселені жалпы
жағдайдан бөліп көрсетуге, шешудің оңтайлы тәсілін таңдауға, нәтижелерді болжауға
және талдауға мүмкіндік береді, бұл маманның кәсіби құзыреттілік критерийлеріне
сәйкес келеді.
Осы қағидаттарды іске асыру негізіне мыналар жатқызылуға тиіс:
- күрделілігі курстан курсқа дейін өсетін нақты кәсіби міндеттер;
- жеке, шағын топтарда және үлкен ұжымдарда жұмыс істейтін мамандардың
кәсіби қызметінің ерекшелігі;
- білім интеграциясы, ғылым мен практиканың әртүрлі салаларының әдістері.
Білім беру мекемесінде оқытуға практикалық-бағытталған көзқарасты
педагогикалық ұжым оқытудың алғашқы күндерінен бастап қолдануы керек және одан
әрі студент тұлғасының кәсіби құзыреттілігін кезең-кезеңмен қалыптастыруға ықпал етуі
керек.
1-кезең – мағыналы
Білім беру кеңістігіне бейімделу. Студенттерде мәдени сұраныстар мен
қажеттіліктер, болашақ мамандығының мәні мен әлеуметтік маңыздылығын түсіну, оған
тұрақты қызығушылықтың көрінісі қалыптасады.
2-кезең – құндылық
Мамандандырудың басталуы, студенттердің кәсіби мүдделерін нығайту және
тереңдету. Кәсіби және жеке даму міндеттерін анықтаудағы дербестік.
Зертханалық және практикалық жұмыстардың міндеттері жеке іздеу қызметіне
бағытталуы керек, онда студент оқу материалының негізгі теориялық ережелерін бекітіп
қана қоймай, болжауды, жоспарлауды, диалогта оқу мәселесін шешудің таңдалған әдісі

112