Page 6 - วิจัยในชั้นเรียน-ม.1
P. 6
6
ดังนั้น พฤติกรรม หมายถึง การกระทำของบุคคลที่แสดงออกเพื่อตอบโต้ต่อสิ่งเร้าที่อยู่รอบตัว
สามารถสังเกตเห็นและใช้เครื่องมือวัดได้ โดยสามารถเกิดได้ทั้งภายในและภายนอกร่างกาย
1.2 ประเภทของพฤติกรรม
1.2.1 พฤติกรรมภายนอก (Overt Behavior) คือ การกระทาหรือปฏิกิริยาทางร่างกาย ที่ทั้งเจ้า
ตัวและบุคคลอื่นสามารถสังเกตผ่านอวัยวะรับสัมผัส/ประสาทสัมผัส (ตา หู จมูก ลิ้น หรือ ผิวหนัง) หรือใช้
เครื่องมือทางวิทยาศาตร์ช่วยสังเกต ซึ่งมีความหมายสอดคล้องกับคำว่า “พฤติกรรม” ของนิยาม ณ ปัจจุบัน
1.2.2 พฤติกรรมภายใน (Covert Behavior) คือ กระบวนการที่เกิดขึ้นในตัวบุคคล จะโดยรู้สึกตัว
หรือไม่รู้สึกตัวก็ตาม เป็นกระบวนการที่ไม่สามารถสังเกตได้และไม่สามารถใช้เครื่องมือ วัดได้โดยตรง หาก
เจ้าของพฤติกรรมไม่บอก (บอกกล่าว เขียน หรือแสดงท่าทาง) ได้แก่ ความคิด อารมณ์ความรู้สึก ความจำ การ
รับรู้ ความฝัน รวมถึงการรับสัมผัสต่าง ๆ เช่น การได้ยิน การได้กลิ่น ความรู้สึกทางผิวหนัง เป็นต้น ทั้งนี้
พฤติกรรมภายในจำเป็นต้องอนุมานหรือคาดเดาผ่านพฤติกรรม ภายนอก โดยพฤติกรรมภายในมีความหมาย
สอดคล้องกับคำว่า “กระบวนการทางจิต/จิตลักษณะ”
1.3 ความหมายของการส่งเสริมพฤติกรรม
ผ่องพรรณ เกิดพิทักษ์ (2530 : 1) กลวิธีในการใช้พฤติกรรมนิยมในการศึกษามนุษย์ความหมาย
ของพฤติกรรมในที่นี้จะครอบคลุมการกระทํา การแสดงออกต่าง ๆ การคิด การจํา การรับรู้ การสัมผัส
ความรู้สึก อารมณ์โดยจะครอบคลุมพฤติกรรมภายนอก และพฤติกรรมภายใน สําหรับวิธีพฤติกรรมนิยมนั้น มุ่ง
ศึกษาพฤติกรรมภายนอกซึ่งเป็นพฤติกรรมที่สามารถสังเกตได้
พรรณี ชูทัยเจนจิต (2538 : 323) กล่าวว่า การนำเทคนิคของการใช้คำพูดชมเชย และการให้
คะแนนมาใช้ในการปรับพฤติกรรมที่ต้องการ โดยการไม่ให้ความสนใจกับพฤติกรรมที่ไม่พึงปรารถนา และให้
ความสนใจกับการแสดงพฤติกรรมที่ปรารถนา
ดังนั้น การส่งเสริมพฤติกรรม หมายถึง การใช้กลวิธีและเทคนิคต่าง ๆ ในการปรับพฤติกรรม
เพื่อให้ได้พฤติกรรมตามที่ต้อง เช่น เทคนิคการใช้คำพูดชมเชย การให้คะแนน เป็นต้น
1.4 ความหมายของการเสริมแรง
สมโภชน์ เอี่ยมสุภาษิต (2543 : 33) กล่าวว่า การเสริมแรง หมายถึง การทำให้ความถี่ของ
พฤติกรรมเพิ่มขึ้น อันเป็นผลเนื่องมาจากผลกรรมที่ตามมาหลังพฤติกรรมนั้น ผลกรรมที่ทำให้พฤติกรรมมี
ความถี่เพิ่มขึ้นเรียกว่าตัวเสริมแรง ตัวเสริมแรงที่ใช้กันอยู่นั้นสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด ด้วยกันคือ
1. ตัวเสริมแรงปฐมภูมิ เป็นตัวเสริมแรงที่มีคุณสมบัติด้วยตัวของมันเอง เนื่องจาก สามารถ
ตอบสนองความต้องการทางชีวภาพของอินทรีย์ได้ หรือมีผลต่ออินทรีย์โดยตรง เช่น อาหาร น้ำ อากาศ ความ
ร้อน ความหนาว ความเจ็บปวด เป็นต้น
