Page 37 - Punjab Times June 2018 Edition
P. 37
37
37
37 gzikp NkJhwgzikp NkJhwz, f;vBh, i{B, f;vBh, i{B 2018
37 gzikp NkJhwgzikp NkJhw , f;vBh, i{B, f;vBh, i{B
37 gzikp NkJhw , f;vBh, i{B
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
d' s/ohnK d' w/ohnK
nodk; cb;ck s/ wB fuzsB
nodk; cb;ck s/ wB fuzsB
nodk; cb;ck s/ wB fuzsB
nodk; cb;ck s/ wB fuzsB
nodk; cb;ck s/ wB fuzsB
;dh d/ T[BQK nkr{nK ftu'A fJe ;B, fiBQK gziK fgnkfonK, u"jK j? fdB sK ;ko/ jh fJe' i/j/ jBl bzro dh n;hA eh nodk; dk efoSwK
i' fejk T[j s'V fBGkfJnk. e[opkBh ;kfjpzkfdnK, ukbQhnK w[efsnK, ;[DBk j?HHHn;hA sK ni/ fJj ;[DB i'r/
;dek T[j ;w[Zu/ gzikphnK ftu wkDws/ jmhnK ighnK, sghnK, fijBK Bkw tkfenk jh T[jBK fgnkfonK, th BjhA j'J/l
jB s/ ;fseko/ iKd/ jB. iE/ dh ifgnk, tzv Sfenk, d/r ubkJh, s/r ;funkfonK dh ewkJh dk e'Jh th nkfonK Bkb sB fuokUD/ pZfunK
fr.cskoh s'A fgZS'A T[BQK B{z 10 wjhB/ tkjh, d/y e/ nDfvZm ehsk, fsBQK w[ekpbk BjhA j?l fijBK B/ d/r ubkJh
d/ N'N/ ¢ eotk e/ nkgDhnK jh M'bhnK
brksko i/bQ 'u ofjDk fgnk . fgnkfonK, ;funkfonK dh ewkJh dk i' fJe d{;o/ e'b fsb c[Zb ;dk jh tzv
u gtkT[D/ sK fJjBK jh r[o{ r'fpzd
id'A e'Jh yk; nodk; fe;/ fJZe iK fXnkB Xo e/, ykb;k ih! HHp'b' ih e/ Sfenkl fJjh BkBe dh ohs j? okj j?
BkBe d/ fgnkfonK s'A jh f;y ;edk
tXhe nkdwhnK tb'A j't/, sK T[jBK s'A tkfjr[o{! BBekD/ dkl
j?l d/yDk sK eh fJj' i/jk dfoS ;r'A
fpBK ;zrs ftZu p?m/ j'oBK dk T[mDk gqkoEBk fJe nfijh gqfeqnk j? fi; s/r yzvk tkj[D u pkpk dhg f;zx
;[D ¢ e/ jh rS g?D B{z eod/ B/l
zo{oh BjhA fit/A ftnkj t/b/ nkw j[zdk B{z ;z;ko d/ ;ko/ Xkofwe nkr{nK B/ gqsZy dk s/ pzdk f;zx pjkdo dk ni/ se
s/ nZi n;hA nodk;K sK fBs eod/
j?l rb sK noz dh j?- iK ngqsZy o{g ftu nB[Gt ehsk s/ e'Jh th ohekov BjhA s'V ;fenk-ewkb
jK go f;oc goXkBrhnK u"XoK bJh
gqrNkfJnk j?. wB[y dk :[eshg{oB, ;B T[j :'X/l T[j fJokd/ tkb/ jB i/
s/ f;oc nkgD/ jh pZfunK dh ;[y;Kd
vk nwoihs NKvk (f;vBh) bkGdkfJe ns/ ;[Gkte eosZt j? fes/ ni th Ujh r?osK fJokd/ iBw b?
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
vk nwoihs NKvk (f;vBh)
gqkoEBkl d/tfsnk nZr/ yk; wB'oEK dh b?DHHHHe'Jh fet/A nV ;edk j? w{jo/HHHHHH dhnKl ewkb j?!
g{osh bJh gqkoEBk ehsh iKdh ;h. d/ e[opkB jK T[jBK f;zxK f;zxDhnK nodk; sK ;kfonK bJh zo{oh j?
nodk; t/b/ noS fbSeD br g?Adk nodk; (noz O dkSs) s'A pfDnk
tsk phwkoh d{o eodk j?, e'Jh G{s gq/s s/ fijBK B/ f;y Xow j/s ;h; G/N eo HHHi/ nodk; j? sK nkgDh ¢ jh feT[A.
j? fofwMw j'D brdh j?l e'Jh nk;ok fJZe Spd j?. noz dk noE j? p/Bsh s/
t; ftu eodk j? ns/ e'Jh wkfJnk fdZs/, e"D eo ;edk j? fJj' i/j/ ;{ofwnK
N'bD N[o g?Adk j? ;z;kol nodk; j'D dkSs dk noE j? g/S eoBk -fe p/Bsh gzBk 1420, ;so 11
gqkgsh ftu ;jkfJsk eodk j?. ;' fi; f;zxDhnK dk w[ekpbk!
;w/A ;zrs 'u jkzo ;kfonKA B{z jZE i'V b? e/ ;kjwD/ jkfzo j'Dk s/ wB fus ftD[ p'fbnk ;G[ feS[ ikDdk fe;[
gqeko dh fi; ;w/A b'V j[zdh j? T[;/ j'o d/y' fe pzd pzd eNtkT[D dh
e/ yb'Dk ukjhdk j? feT[fe j[D sK fJe bk e/ eoBh. noEks p/Bsh dh g/SeS. nkr? ehu? nodkf; ..
nB[;ko jh d/ts/ dh u'D eoe/ T[; nZr/ ot?s th r[o{ r'fpzd f;zx d/ jh jhfonK
noz j'D brh j? -;w{j fJeZm tb'A. r[owfs ftZu nodk; dh yk; nfjwhns nodk; Bkb f;Zy d/ wB ftZu
gqkoEBk ehsh iKdh ;h f.j ;G B/ jh gkJhl e'Jh izfwnk T[; s'A pknd
fJe fBwkDkgD ikrD brk j? fwbdh j?. nodk; ir iht tZb'A ehsh
fBwosk nkt?, jT{w?A dk godk d{o j't/.
fBoXkos B/. g[o'fjs iK gkdoh jh eod/ ni/jk r[o fgnkokHHn;hA sK iok uhuh
fBnk;fonK fBUfNnK e'b'AHHfwjo b.h rJh p/Bsh j?. d[Zy j't/ iK ;[Zy, y[Sh
go nieb fBwosk Bkb' e[VsD
;B. e'Jh ftS/S nt;o j[zdk ;h sK s/ S[oh brD s/ jh jkb d[jkJh gk fdzd/
sobk j?l i' ;ZiD ;qh r[o{ rqzE ;kfjp j't/ iK rwh, jo w"e/ 's/ r[o{ dk f;Zy
Bcos tX ojh j? eh fJj f;yk ojh
T[go'es Sq/Dh d/ fe;/ ftnesh B{z jKl pZu/ B{z iok e[ ;ZN br ikt/ xo
dh skfpnk p?mk j't/, T[j Gh T[Zm e/ u"o r[o{ BkBe d/ xo d[nko s'A pyfSS b?D
nodk; ;kB{z iK w/oh Bzo rbs j't/rh
fBwzfsqs ehsk iKdk ns/ gqkoEBk eoB tkbhnK xotkb/ dk p[ok jkb eo
eo/. go T[; B{z fe;/ B/sk d/ nkT[D s/ bJh nodk; eodk j?.
d/yD goyD ul iht B{z nkgDhnK
s/ T[; B{z e[M G/N th ehsk iKdk ni th fdzdhnK jB fe ni/ se n?p{fbz; feT[A
yV/ j'D ;ik j'Dh bkzwh j?l s/ nodk; LBkBe eh nodkf; ;[Dhi? .. ne/
GkJh B{z ;fdnk iKdk j? go noz s[jkvh BjhA nkJh iK s[jkB{z e'Jh fceo jh BjhA ;kohnK f;nkDgK SZv e/, sB-wB
eoB tkbk ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih d/ tb Bkw[ fod/ wfj dhi?
j[zdh j?. fJj Bjh ;wM u nkJh rb fe bkvb/ dk d/y' fezBk y{B tr frnk j? BkBe do 's/ nogD eo e/, Bkw wdd
;Bw[Zy yVQ' e/, jZE i'V e/ nodk; eo/ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp nzr 389
noz s[jkvh s/ eo/ GkJh. ikDh j[D ed/ T[j y{B d' s[ge/ pBD/ bJh s/ SKsh dh dks wzrDh ukjhdh j?.
sK ;Bw[y j'f.nk ik./ fe.[fe noz fi; ý tkfjr[o{ ih eh csfj.. n;qh
:j{dh gqkoEBk B{z ftneshrs o{g jh BjhA HHHgo i' xotkb/ dk y{B ;[ek ''fJj nodkf; jwkoh ;[nkwh ft;o[
nZr/ eoBh j? Ujd/ nZr/ j' jh i'dVh Gr"sh ih ;jkfJ.. tko ;qh Gr"sh ih eh
jh d/Ad/ jB. jo/e ftnesh nkgD/ bJh fdzdhnK jB T[j :kd jh BjhA--XB ;B Bkjh ;[ydks/ ..''
j'Dh ukjhdh j?. i/ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp gksSkjh 10.. fgqEw Gr"sh f;wfo e?
nkg jh gqkoEBk eodk j? go g{ik eoB HHHT[j pbhdkBh b'e'!
ih w"i{d Bk j'D sK fe;/ gk;/ w[y eo e/ r[o BkBe bJhA fXnkfJ.. fco nzrd ;qh r[o{ rqzE ;kfjp nzr 747
bJh T[j pj[s ;ko/ fJeZm/ j' iKd/ jB. y'gohnK b[jkT[D d/ ukn th r'fpzd
nodk; eo', gqtkB j' ikt/rh feT[fe r[o s/ nwodk;[ okwdk;? j'JhA ;jkfJ.. ;kohnK f;nkDgK SZv e/, sB-wB
fJ;bkwh otkfJsK nB[;ko fBih s/ B/ jh f;ykJ/ s/ uoyhnK s/ uV ¢ rhs
r[o{ BkBe jo fdSk u p?mk j?l noiB jor'fpzd B' f;wo" ;qh jfookfJ.. gqG{ do 's/ nogD eo e/, Bkw dh dks
gqkJht/N gqkoEBk fdB ftu gzi tko rkT[D/ th UjB/ jh dZ;/l fJj jo/e B/
''S'fv f;nkDg ;rb wB[ sB[ nofg ;qh jfofeqSB fXnkfJn? fi; fvm? ;fG
wzrDh ukjhdh j?.
ehsh iKdh j?. eh jo t/b/ nozK jh Bjh eo ;eDkl Bk jh ni/ she ni/jh
Xfo .. '';qh r[o{ rqzE ;kfjp nzr 519 d[y ikfJ.. s/r pjkdo f;wfon? xo BT[
nodk; wB f;woD j't/ fJe fgnko
j'DHHHfJj eh fpiB; j'fJnk. go iBse fe;/ B/ bhe gkJh j?HHHXB B/ ni/j/ ;{o/l
f;deh s/ f;oVh :'Xk f;Zy nkr{ fBfX nkt? XkfJ.. ;G EKJh j'fJ ;jkfJ..
u noi'Jh HHfBwkD/ tKr UN nk;o/ bJh
fJeZm ftu ;kfonK bJh gqkoEBk eoB fJj nN[N B/ nodk; d/ nzrHHHHHH;soK
Sjhd ;L doSB f;zx c/o{wkB, nodk; d;tK gksSkj ;qh r[o{ r'fpzd f;zx ;kfjp
sobk HHH wzfzb bJh f;e HHfgnko/ Bkb
tk;s/ S[eotko dk fdB fB:s ehsk noz dhnKHHHH ed/ wB fus u T[sko e/
dh wjkBsk B{z ekfJw oZyD tkbk, ih! ;G EKJh j'fJ ;jkfJ.. HHHHHHHHp'b' ih
frnk j?. eh S[eotko jh fJj j' ;edh d/yDkHHH;kB{z sK ekjb j[zdh j? goSkd fwbD!
nkgD/ ehs/ gqD B{z fBGkT[D tkb/ 20thA tkfjr[o{!
;kT{dh u j[D ftd/ h n"osK
;kT{dh fJe d[yd xNBk B{z fpnkB eodh j? fJj 45 p{NK dh s;tho p{NK dh s;tho
;kT{dh u j[D ftd/u j[D ftd/ h n"osKh n"osK
;kT{dh
fJe d[yd xNBk B{z fpnkB eodh j? fJj 45
;kT{dh 'u j[D ftd/u j[D ftd/Sh n"osKh n"osK
fJe d[yd xNBk B{z fpnkB eodh j? fJj 45 p{NK dh s;tho
fJe d[yd xNBk B{z fpnkB eodh j? fJj 45
fJe d[yd xNBk B{z fpnkB eodh j? fJj 4500 p{NK dh s;tho p{NK dh s;tho
th eo ;eDrhnK vokJhftzr
th eo ;eDrhnK vokJhftzr B{z fijVh w"s fwbh T[; pko/ ;[D e/ jo
th eo ;eDrhnK vokJhftzr
th eo ;eDrhnK vokJhftzr
th eo ;eDrhnK vokJhftzr
fe;/ d/ o"ArN/ yVQ/ j' ikDr/.
don;b fJj izr 'u wko/ rJ/ b'eK
d/ p{N jB, fi; Bkb T[BQK B{z fBnK fwbD
dh T[whd oZyh rJh j?. fJj T[BQK 4500
b'eK d/ p{N jB i' fJzokfJb s/ cb;shB
dh izr 'u wko/ rJ/. dZ; dJhJ/ fe bzp/
;w/A s'A fJBQK d/SK 'u ;zxoS ikoh j? s/
fJ; bVkJh 'u pj[fsnK dh ikB ik
u[Zeh j? go fJ; ;w/A cb;shB dh jkbs
fznkdk yokp j' u[Zeh j?. fJzokfJ;h
c'o; B/ cb;shB d/ 4500 b'eK B{z wko
fdZsk ;h s/ fJ;/ dh rtkjh fJj p{N d/
pq;/b; (fpT{o') p?bihnw dh fJe ;kwkfie ;z;Ek B/ fv;gb/ 'u
oj/ jB. 'nktkz' B/ fJ; ;kwkfie
okiXkBh pq;/b; d/ :{o'ghnB :{BhnB oZfynk j? sK fe T[j g{oh d[Bhnk dk
;zrmB B/ fJe rb'pb nzd'bB S[o{ ehsk
e"A;b fpbfvzr ;kjwD/ 4500 p{N oZy/ fXnkB fJ; rzGho fttkd tZb fbik
j?. fJ; ;zrmB dk c?;bk j? fe i' th
rJ/ jB. fJ; s;tho 'u fdZy oj/ fJj ;eD. fJj i' p{N Bzo nk oj/ jB T[;
fJ; izr 'u wkfonk ikt/rk T[; dh EK
jzkoK p{N fJe dod fpnkB eod/ jB. B{z gfjBD tkb/ j[D fJ; d[Bhnk 'u BjhA
's/ T[j :{o'ghnB :BhnB e"A;b
fJ; d/ fgS/ dh ejkDh fe;/ th ebgBk jB. fJ; 'u pZu/, p[z[or, B"itkB s/
fpbfvzr ;kjwD/ p{N iK uZgbK dh i'Vh
s'A go/ j?. fJBQK p{NK B{z 'nktkz' BK dh n"osK jo T[wo d/ b'e Skwb jB. fJBQK
fbnk e/ oZyDr/.
;G s'A tZv/ ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; dk fjZ;k pD/rk Gkos
;G s'A tZv/ ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; dk fjZ;k pD/rk Gkos
;G s'A tZv/ ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; dk fjZ;k pD/rk Gkos
;G s'A tZv/ ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; dk fjZ;k pD/rk Gkos
;G s'A tZv/ ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; dk fjZ;k pD/rk Gkos
tkfSzrNB (fpT{o') nwohek dh nrtkJh 'u ehs/ ikD tkb/ ;G s'A tZv/
nzsookSNoh ;w[zdoh ;?fBe nfGnk; 'fowg?e' 'u Gkos ;w/s ftSt d/ 26 d/S
fjZ;k b?Dr/. fJj ;?fBe nfGnk; gqSKs wjk;kro 'u nwohek d/ jtkJh dhg ns/
dZyDh e?bhc'oBhnk B/V/ 27 i{B s'A 2 nr;s se uZb/rk. fJ; d/ bJh gfjbK
nwohek B/ uhB B{z th ;Zdk fdZsk ;h go dZyDh uhB ;kro 'u T[; d/ otZJhJ/ ekoB
pknd 'u T[; B{z ;?fBe nfGnk; s'A pkjo eo fdZsk frnk. nwohek d/ fJ; edw
B{z uhB B/ wdGkrk eoko fdZsk ;h.
fonkd (fpT{o') ;kT{dh nop 'u brksko n"osK B{z b? e/ Bt/A-Bt/A ;[Xko ehs/
nwoheh oZfynk wzsokb/ g/ANkrB B/ thotko B{z fejk fe 'fowg?e' 'u fJ; ;kb
ik oj/ jB. ikDekoh w[skpe fijVhnK n"osK ;kT{dh nop dh :ksok iK N{fo;N
pqkzhb, fJzokfJb, Sqhbzek ns/ ftnsBkw gfjbh tko fjZ;k b?Dr/. fJ; tko dh
thzk 's/ fJE/ nkT[AdhnK jB ns/ nzsookSNoh iK ftd/Sh vokJhto bkfJ;z; oZydhnK
Ehw ;woZE, nB[e{b ns/ ;KM/dkoh tkbh j?. fJBQK d/SK s'A fJbktk nk;Nq/bhnk, p[B/
jB sK T[BQK B{z d/S 'u n?ANo dh sohe s'A fJe ;kb sZe vokJhftzr eoB dh
Jh, e?B/vk, fuZbh, e'bzphnK, coK;, iowBh, fJzv'B/Shnk, ikgkB, wb/Shnk, w?e;he',
fJikzs fdZsh ikt/rh. ikDekoh w[skpe nktkikJh ftGkr ;kT{dh vokJhftzr
Bhdob?Av, fBT{zhb?Av g/o{, dZyDh e'ohnk, fcbhghA;, f;zrkg[o, EkJhb?Av, N'Ark s/
bkfJ;z; Bkb n"osK d/ wkBsk gqkgs nzsookSNoh vokJhftzr bkfJ;z; dh EK
fpqN/B th fjZ;k b?Dr/.
;kT{dh bkfJ;z; d/D/ th S[o{ eo d/Dr/. fJ; d/ bJh ;ko/ y/soK 'u Bkfws dcso
fJ; ;kb j'D tkb/ 'fowg?e' 'u 47 izrh ijkz, 5 gDv[Zph s/ 200 s'A fznkdk
pDkJ/ rJ/ jB.
ijkz fjZ;k b?Dr/. fJ; s'A fJbktk fJ; :[ZX nfGnk; 'u tZy-tZy d/SK d/ 25
nktkikJh ftGkrK B/ T[BQK n"osK s'A n?gbhe/SB jk;b eoBhnK S[o{ eo fdZshnK
jzko ;?fBe th fSoes eoBr/. eohp v/Y wjhB/ se uZbD tkb/ fJ; nfGnk; 'u
jB, fiBQK e'b vokJhftzr bkfJ;z; j? ns/ T[whd j? fe gfjbK bkfJ;z; i/dkj 'u
bzph d{oh se wko eoB tkbh g's o'Xh fwzkfJb (n?ZbH nkoH J/H n?Z;H n?ZwH) ;sfj
ikoh ehsk ikt/rk. ;kT{dh nop bJh gfjbh tko wZek y/so 'u ;Ve ;[oZfynk
s'A wko eoB tkbh fwzkfJb s/ B/tb ;NqkJhe fwzkfJb (n?ZBH n?Z;H n?ZwH) th dkrh
bJh fJe ftS/S pb B/ n"osK ns/ wodK B{z ;zp'fXs eoB bJh Nq?fce ;ze/sK B{z fco
ikt/rh. fJ; ;kb bkJht ckfJfozr 'u gfjbh tko Eb fJekfJnK th Skwb j'DrhnK.
s'A fvzkJhB ehsk j?. fJBQK Nq?fce ;ze/sK 'u fbfynk frnk j?, 'w/o/ ukbe Gok, w/oh
fow nkc fd g?;hfce n?e;o;kJhi (fowg?e) jo 2 ;kb 'u rowh 'u j[zdk j?. fJj
ukbe G?DK. Bkb jh fJj th fbfynk frnk j? fe, nktkikJh fB:wK dk gkbD
d[Bhnk dk ;G s'A tZvk nzsookSNoh ;?fBe nfGnk; j?. nwohek B/ 1971 'u fJ;
eoe/ y[d B{z ;[oZfynk oZyD ns/ d{i/ :ksohnK B{z th.'
dh S[o{nks ehsh ;h.

