Page 56 - หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต
P. 56
56
กรรมสิทธิ์โดยการครอบครองปรปักษ์ แต่ผลของมาตรา 1299 นี้ หากตราบใดที่นายวายุยังไม่จด
ทะเบียนเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในที่ดินแปลงนั้น นายวายุจะเอาที่ดินไปจดทะเบียนซื้อขายหรือจำนอง
หรือทำนิติกรรมใดๆ ไม่ได้ กล่าวคือจะมีการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนใดๆ ไม่ได้ เพราะยังไม่ได้จด
้
ิ
ทะเบียนการได้มาตามขั้นตอน ซึ่งผู้ได้มาจะต้องดำเนินการฟองร้องคดีต่อศาลขอให้ศาลมีคำพพากษา
ิ
หรือคำสั่งรับรอง การที่ศาลมีคำพพากษาหรือคำสั่งมีผลทำให้โจทก์หรือผู้ร้องขอเป็นผู้ได้กรรมสิทธิ์มา
โดยการครอบครองปรปักษ์เท่านั้น ศาลจะไม่บังคับให้เจ้าของเดิมไปจดทะเบียนโอนให้ เพราะกรณี
การได้มาโดยการครอบครองปรปักษ์เป็นการได้มาโดยทางอื่นนอกจากนิติกรรม ผู้เป็นเจ้าของเดิมไม่มี
ความผูกพันตามสัญญาหรือตามนิติกรรมที่จะต้องโอนให้ เป็นการได้มาโดยผลของกฎหมาย ศาลจะไป
บังคับให้เจ้าของเดิมไปจดทะเบียนโอนไม่ได้
2.2.2 จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้บุคคลภายนอกผู้ได้สิทธิอย่างเดียวกัน โดยมี
ค่าตอบแทน โดยสุจริต และได้จดทะเบียนโดยสุจริตแล้วนั้นไม่ได้ การได้มาตามมาตรา 1299 วรรค
สอง เป็นการได้ทรัพยสิทธิมาแล้ว จึงเป็นสิทธิที่สามารถใช้ยันกับบุคคลได้ทั่วไป แต่การที่ผู้ได้
ทรัพยสิทธิมาโดยยังไม่ไปดำเนินการจดทะเบียน ขณะเดียวกันมีบุคคลภายนอกซึ่งได้ทรัพยสิทธิ
ประเภทเดียวกันนั้นมาโดยสุจริต เสียค่าตอบแทน และได้จดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตแล้ว ดังนี้ระหว่าง
บุคคลที่ได้สิทธิมาโดยทางอนกับบุคคลที่ได้มาทางทะเบียนโดยสุจริต กฎหมายให้สิทธิแก่
ื่
บุคคลภายนอกที่ได้สิทธิทางทะเบียนมีสิทธิดีกว่า มีหลักเกณฑ์ที่ต้องพิจารณา ดังต่อไปนี้
2.2.2.1 ต้องเป็นบุคคลภายนอกเท่านั้น คำว่า บุคคลภายนอก หมายความ
ว่า บุคคลใดก็ได้ที่ไม่เป็นเจ้าของทรัพย์ ผู้สืบสิทธิหรือทายาทของเจ้าของทรัพย์ ส่วนเจ้าหนี้สามัญหา
ได้อยู่ในฐานะของบุคคลภายนอกดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 1299 วรรคสองไม่ สำหรับเจ้าหนี้บุริมสิทธิ
นั้นถือว่าเป็นบุคคลภายนอก เช่น นายอคนีเป็นผู้มีชื่อเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในโฉนดที่ดิน นายอคนี
ั
ั
โอนขายที่ดินให้นายวายุ และนายวายุได้จำนองที่ดินนั้นต่อนายศิลาผู้รับจำนอง แม้ผู้ร้องซึ่ง
ครอบครองปรปักษ์ที่นั้นจะได้ฟองนายอคนี ซึ่งเป็นผู้มีชื่อในโฉนด กับนายวายุผู้จำนองจนศาล
ั
้
ิ
ิ
พพากษาเพกถอนการซื้อขายและจำนอง ย่อมแสดงว่าผู้ร้องมีกรรมสิทธิ์ในการครอบครองแล้วก็ตาม
แต่เมื่อผู้ร้องยังไม่ได้จดทะเบียนสิทธิ ผู้ร้องย่อมยกการได้มาโดยการครอบครองนั้นต่อสู้กับนายศิลา
ผู้รับจำนอง ผู้ได้สิทธิมาโดยเสียค่าตอบแทนโดยสุจริตและจดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตไม่ได้ และคำ
พพากษาที่ให้เพกถอนการจำนองนั้น นายศิลาซึ่งเป็นผู้รับจำนองก็มิได้เป็นคู่ความด้วย จึงไม่ผูกพน
ิ
ิ
ั
นายศิลาผู้รับจำนอง
