Page 121 - Kelas 8 Buku Siswa Bahasa Sunda -new_Neat

Dogér Kontrak

Singhoréng, lain basa wungkul anu nungtutan laleungit téh. Kasenian
ogé, geus loba anu hirup teu neut paéh teu hos. Malah anu tumpur gé, lain
saeutik. Jigana, keur Indonésia, anu beunghar ku seni budaya, leungitna
hiji dua kasenian téh moal pati karasa, da loba téa. Tapi ari ku masarakat
anu sapopoéna kungsi pagilinggisik jeung kasenianana mah, pasti bakal
karasa pisan leungitna téh. Aya sababaraha sabab, nu ngabalukarkeun
leungitna seni budaya téh. Loba malah. Ngan nu gedé pangaruhna mah
nya tangtu baé lantaran éta kasenian téh langka ditanggap hareupeun
umum jeung teu diwariskeun ka entragan sapandeurieunana.

Leuheung mun aya nu “maling”, da pasti kanyahoan ari kangaranan
maling seni jeung budaya mah. Saréréa bisa milu narékahan sangkan éta
seni budaya bolay dipalingna. Contona waé, hasil seni budaya urang nu
“dipaling” ku Malaysia, pan bisa diuruskeun ku pamaréntah sangkan teu
jadi dipimilik ku batur. Tapi ari nu nungtut leungit ku sorangan mah, hésé
dicegahna, lantaran prosésna biasana teu kanyahoan. Nu kaleungitanna
teu sadar yén aya hasil seni budayana anu leungit.
Tapi kétah, nu maling jaman ayeuna mah da palinter. Geuning
Malaysia ogé, sanggeus diprotés ku bangsa urang lantaran ngadaptar-
daptarkeun seni budaya urang jadi hak milikna, ayeuna mah maling senina
téh teu ngaliwatan daptar sacara légal, tapi ku cara nu kacida lemesna.
Upamana, ayeuna ceuk nu kungsi ka ditu, di Malaysia kasenian degung
jeung angklung geus wajib diajarkeun di sakola-sakola ti mimiti SD nepi
ka SMA. Sedeng di nagara urang, dalah di Jawa Barat anu ngabogaan éta
kasenian, teu singna aya kawajiban ngajarkeun. Ampir sakabéh siswa ti
mimiti SD, SMP, nepi ka SMA, nu kungsi ditanya nyebutkeun saumur
hirupna can kungsi nyabak angklung. Waditra degung onaman kungsi
nempo-nempo waé mah. Sok padahal angklung téh banda budayana
sorangan. Kilangbara atuh pamaréntah nyadiakeun alatna ngabagi ka
sakola-sakola, atuh nitah-nitah wéh. Pan ieu mah henteu.

Bisa jadi, hiji waktu jaga, barudak ngora urang Malaysia leuwih
palinter maén degung jeung angklung, tibatan barudak ngora di Jawa
Barat. Teu munasabah mun hiji waktu mah seni degung jeung angklung
téh dianggap seni bogana urang Malaysia, lantaran di ditu tumuwuhna

110 Pamekar Diajar BASA SUNDA
Pikeun Murid SMP/MTs Kelas VIII