Page 122 - Kelas 8 Buku Siswa Bahasa Sunda -new_Neat

leuwih subur batan di lemah caina sorangan. Geus aya pangakuan ti batur
kitu mah, geus teu kudu didaptarkeun ka lembaga anu nangtayungan
hak cipta sagala, da geus pasti bakal dianggap jadi hak milikna. Jadi seni
urang téh keur ngeureuyeuh dipaling sacara lemes, bari jeung nu bogana
teu sadareun. Eling-éling ké mun geus bener-bener jadi banda batur.
Eta mah conto gedéna. Conto leutikna, di daérah-daérah di Jawa
Barat, geus loba kasenian anu maluguran. Upamana di kabupatén Subang.
Baheula, aya kasenian anu sohor pisan, disebutna Dogér Kontrak. Ieu
kasenian tumuwuh subur dina jaman perkebunan kontrak keur jaya-
jayana di Kabupatén Subang.

Nu matak dingaranan Dogér Kontrak téh lantaran grup kasenianna
sok ngamén ka kontrak-kontrak perkebunan. Asalna mah anu dihiburna
ukur kalangan kuli-kuli perkebunan. Nu kaasup jalma pangkat téh paling
ogé mandorna. Tapi lila-lila mah ieu kasenian téh dipikaresep ku tuan-
tuan Walanda. Tah sabada dipintonkeun hareupeun tuan-tuan Walanda,
ieu kasenian téh “dikemas” deui jadi tontonan nu leuwih narik ati, boh
tina gerak tari boh tina pakéan (kostum).

Saprak merdéka sarta perkebunan teu dikawasa deui ku tuan-tuan
Walanda, ieu kasenian téh tetep nanjung. Ditanggapna teu ngan saukur
di perkebunan deui, tapi geus mimiti ditanggap ku masarakat dina acara-
acara husus. Nu lalajona geus mimiti nyebar ti mimiti pangagung nepi
ka kalangan rayat biasa. Tapi kabéhdieunakeun, duka pangaruh naon,

ieu kasenian téh mimiti pareum sarta carang nu nanggap deui. Bisa jadi
lantaran aya dogér téa, dianggap ngandung unsur negatip nu kurang
luyu jeung ajén moral masarakat.

Ieu pintonan nu dipaénkeun ku paling saeutik genep belas urang téh,
kaasup nu tari jeung pangrawit (nayaga), dibuka ku ngahaleuangkeun
lagu Kembang Gadung. Réngsé lagu, paradogér asup kana kalang, ngibing
diluluguan ku primadonana. Ditengah kalang ditancebkeun oncor keur
nyaangan nu ngibing. Jadi, anu ngibing téh ngurilingan oncor. Paradogér
ngibing dina gerak tari keurseus dipirig lagu Banjar Sinom. Ti dinya
robah kana gerak tari ketuk tilu sarta dipirig ku lagu Sulanjana. Tah dina

ibinganna ogé teu asal réngkénék, tapi aya aturan-aturan anu tangtu.

Pamekar Diajar BASA SUNDA 111
Pikeun Murid SMP/MTs Kelas VIII