Page 38 - Buku Siswa Bahasa Sunda Kelas 9_Neat

Kampung Sindangbarang dirékonstruksi deui. Diadegkeun deui dumasar
kana katerangan nu kaunggel dina Pantun Bogor. Nya jleg baé ahirna jadi
Kampung Budaya Sindangbarang, kawas anu témbong ayeuna.
Di bagian lahan anu rada luhur, aya Imah Gedé, tempat matuhna
Pupuhu Kampung. Wangunanana gedé, lalega, dipasieup ku suhunan
julang ngapak. Gigireunana aya imah Girang Serat, tempat pamatuhan
girang serat, nyaéta jalma anu pancénna purah mantuan Pupuhu
Kampung dina ngokolakeun adat jeung kahirupan di Sindangbarang. Teu
jauh ti dinya aya deui Saung Talu. Ieu mah wangunan paranti mintonkeun
rupa-rupa kasenian. Éta wangunan téh tiluanana aya di sisi alun-alun anu
lega, tempat paranti lumangsungna upacara adat Sérén Taun. Salian ti
upacara taunan, urang Sindangbarang ogé sok ngayakeun salametan dina
malemam 14 purnama. Ngirim du’a ka karuhun sarta ménta kasalametan
ka Gusti Nu Maha Suci, sangkan rahayat tetep raharja. Minangka sasajénna
maranéhna sok nyadiakeun kuéh tujuh rupa, minangka perlambang
tujuh lapis bumi, jeung kembang tujuh rupa, perlambang tujuh lapis
langit. Salian ti éta aya ogé parukuyan, kopi pait, kopi amis, surutu, jeung
sajabana.

Perkara imah jeung bagian-bagianana keur urang Sindangbarang
mah miboga harti anu mandiri. Bagian tengah disebutna ‘buana panca
tengah’ nyaéta tempat cicingna manusa. Bagian handap atawa kolong
imah, disebutna ‘buana handap’, tempat cicingna bangsa lelembut, jurig
atawa siluman. Ari bagian luhur nyaéta suhunan, disebutna ‘buana luhur’,
tempat cicingna karuhun. Kitu deui hateup injuk. Ieu ogé aya pakaitna
jeung kaperayaan urang dinya. Ceuk katerangan ti kolot-kolot baheula anu
terus turun-tumurun, para déwa atawa karuhun sok nurunkeun piwejang
téh dina tangkal kawung. Éta sababna kawung dianggap tangkal anu suci
turta injukna sok dipaké hateup keur niungan imah. Maksudna malar
anu ngeusina meunang panangtayungan jeung katingtriman.

Di luhur Imah Gedé bagian hareup aya Warogé anu ngagantung.
Warogé téh gambar, simbul tina jangjawokan Sunda baheula anu diukir
dina kai. Gunana pikeun panulak bala sangkan henteu diganggu ku bangsa
lelembut nu boga maksud jahat. Warogé téh asalna tina kecap daruga
atawa darugi, robahan tina kecap durga atawa durgi. Dina mitologi Hindu,
durga téh Dewi Uma anu disupata ku Batara Guru tepi ka wujudna robah

28 Pamekar Diajar BASA SUNDA Pamekar Diajar BASA SUNDA 29

Pikeun Murid SMP/MTs Kelas IX Pikeun Murid SMP/MTs Kelas IX