Page 178 - วิทยาศาสตร์ ม.ปลาย
P. 178
170
เรืองที 3 ลพิ ดิ
ลิพดิ (lipid) เป็นสารอนิ ทรียท์ ีไมล่ ะลายนาํ แต่ละลายไดด้ ีในตวั ทาํ ละลายอินทรีย์ เช่น อีเทอร์
เบนซีน คลอโรฟอร์ม คาร์บอนเตตราคลอไรด์ อะซิโตน และแอลกอฮอล์ ประกอบด้วย คาร์บอน (C)
ไฮโดรเจน (H) ออกซิเจน (O) แต่อตั ราส่วนของธาตุเหล่านีไม่เหมือนกบั คาร์โบไฮเดรต (คาร์โบไฮเดรต
อตั ราส่วนระหว่าง H : O = 2 : 1) จาํ นวนออกซิเจนจะมีนอ้ ย ส่วนจาํ นวนคาร์บอน และไฮโดรเจนนัน
มตี ่าง ๆ กนั ตามชนิดของไขมนั นนั ๆ
ลพิ ิดทีพบในธรรมชาติมกั จะไมอ่ ยใู่ นสภาพอสิ ระ แต่จะปรากฏอย่กู บั สารชีวโมเลกุลอืน ๆ ถา้ ลิพิด
(gyucolipid) ถา้ ประกอบอยกู่ บั โปรตีน เรียกว่า ไลโปโปรตีน (lipoprotein)
สมบัตขิ องลพิ ดิ
1. ไขมนั และนาํ มนั ไม่ละลายนาํ ละลายไดด้ ีในตวั ทาํ ลายทีไม่มขี วั เช่น เฮกเซน
2. ไขมนั มคี วามหนาแน่นตาํ กวา่ นาํ แต่มคี วามหนาแน่นสูงกวา่ เอทานอล
3. ไขมนั และนาํ มนั เกิดกลนิ หืดได้ โดยนาํ มนั จะเกิดไดง้ ่ายกว่า เพราะเกิดปฏกิ ิริยากบั O2 ไดง้ ่ายกว่า
4. ในกรณีทีมคี าร์บอนอะตอมเท่ากนั การเผาไหมน้ าํ มนั จะมีเขม่ามากกว่าการเผาไหมไ้ ขมนั
5. ไขมนั มีลกั ษณะเป็นของแขง็ ทีอ่อน แต่นาํ มนั เป็นของเหลว
ลักษณะโครงสร้างของลิพดิ
ลพิ ดิ ทุกชนิดมีส่วนประกอบสาํ คญั 2 ส่วน คือ กรดไขมนั (fatty acid) และ กลีเซอรอล (glycerol)
1. กรดไขมนั (fatty acid) มสี ูตรโมเลกุลมสี ูตรทวั ไป ดงั นี
O
RC OH
R คือ หมู่ไฮโดรคาร์บอนทีประกอบดว้ ย C กบั H ซึงมีจาํ นวนแตกต่างกนั ไปตามชนิดของ
กรดไขมนั ดงั นนั กรดไขมนั มีอยมู่ ากมายหลายชนิด แต่ละชนิดมจี าํ นวนอะตอมของคาร์บอนและไฮโดรเจน
ใน R แตกต่างกนั เช่น
R ของกรดปาลม์ ติ ิก มี C 15 อะตอม และ H 31 อะตอม
R ของกรดลไลโนเลอกิ มี C 17 อะตอม และ H 31 อะตอม
