Page 86 - คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือหลวง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3

ลําดับขั้นการสร้างมาตราส่วนรูปภาพ
1) ลากเส้นตรง AB ให้มีความยาว 7.1 ซึ่งเท่ากับ 100 ก้าว ใบความรู้ที่2
2) ลากเส้นตรง AC ให้ทํามุมกับ AB ประมาณ 45 องศา เรื่อง การย่อและขยายแผนที่

3) แบ่ง AC ออกเป็น 10 ส่วนเท่ากัน โดยวัดระยะหรือใช้วงเวียน แผนที่ที่ใช้กันแพร่หลายทั้งส่วนบุคคลหรือหน่วยงานสาธารณะ มีมากมายหลายขนาดตามความต้องการของ
4) ลากเส้นเชื่อม BC แล้วลากชุดของเส้นขนานให้ขนานกับ BC ไปตัดเส้นตรง AB ผู้ผลิตและผู้ใช้ อาจมีตั้งแต่ขนาดเล็กที่สามารถพิมพ์ลงในหนังสือจนกระทั้งขนาดใหญ่มาก เช่น แผนที่ผนัง (Wall

5) เส้นตรง AB จะถูกแบ่งออกเป็น 10 ส่วนเท่ากัน แต่ละส่วนยาวเท่ากับ 10 ก้าว เขียนจํานวนก้าวกํากับ maps)ดังนั้นการย่อและการขยายแผนที่จึงมีความจําเป็นอย่างหนึ่งของผู้ใช้แผนที่จะย่อ-ขยายแผนที่ ต้องเข้าใจหลักการ

วิธีเส้นตั้งฉาก เป็นการเก็บรายละเอียดในระยะใกล้ๆ และสามารถเข้าถึงได้ และสามารถปฏิบัติการกับแผนที่จนบรรลุผลสําเร็จได้

1) จากจุดเริ่มต้นเดินนับก้าวตามแนวโครงข่ายควบคุมที่เรียกว่าเส้นฐาน (Base line)จนถึงรายละเอียดอันแรก ผลกระทบจากการย่อ – ขยายแผนที่
ในการประมาณระยะตั้งฉากจากเส้นฐานไปถึงรายละเอียดนั้น ถ้าเป็นอาคารให้ใช้ชายคา แล้วบันทึกระยะก้าวตามแนว แผนที่ทุกแผ่นไม่ว่าจะถูกย่อให้เล็กลงหรือขยายให้มีขนาดใหญ่ขึ้น จะมีมาตราส่วนเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมอย่าง

เส้นฐานลงในภาพสเก็ต แน่นอน ในกรณีของการย่อแผนที่ให้มีขนาดเล็กลงจากต้นฉบับมาตราส่วนของแผนที่ใหม่จะจะเล็กลงด้วย ผลกระทบ

2) เดินนับก้าวระยะตั้งฉากจากเส้นฐานถึงรายละเอียดแล้วบันทึกจํานวนก้าว จากการย่อ-ขยายแผนที่มีดังนี้
3) ถ้ารายละเอียดมากและซ้อนทับกันให้ใช้วิธีการนับก้าวเป็นมุมฉากตั้งภาพประกอบ 1. ระยะเชิงเส้น (Linear)ระยะเชิงเส้นนี้หมายถึงความกว้าง และความยาวของขอบระวางแผนที่ หรือระยะทาง
4) เดินนับก้าวรอบอาคารเพื่อหาขนาดของอาคารหรือทราบขนาดจากการนับก้าวบนเส้นฐานได้ จากจุดห นึ่งไปยังจุดหนึ่งบนแผนที่ต้นฉบับ เมื่อมาตราส่วนเปลี่ยนแปลงขนาดขอบของระวางแผนที่จะมีขนาดเล็กลง

5) รูปร่างของอาคารเขียนให้ง่ายเพราะรูปร่างไม่สําคัญเท่ากับตําแหน่งถูกต้อง หรือใหญ่ กว่าต้นฉบับ ฉะนั้น ระยะทางจากวัดถึงโรงเรียน บนแผนที่ใหม่จะเปลี่ยนแปลงไปด้วย เช่น แผนที่ 1 : 50,000
หรือ 2 ซ ม. ต่อ 1 กม. ถูกย่อเป็น 1 : 100,000 หรือ 1 ซม. ต่อ 1 กม. จะเห็นว่าระยะทางบนพื้นดิน 1 กม. เท่ากันแต่

เป็นระยะทางบนแผนที่ เป็น 2 ซม. และ 1 ซม. ตามลําดับ ดังนั้นแผนที่ฉบับหลังต้องมีขนาดเล็กลงกว่าฉบับแรก เพราะ
ระยะทาง บนแผนที่จะถูกลดลงจากระยะทางเดิมเหลือเพียงครึ่งเดียว

2. ขนาดพื้นที่ (Area)พื้นที่ของแผนที่จะเปลี่ยนแปลงสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงระยะเชิงเส้นด้วยเสมอ
เพราะว่า พื้นที่มี 2 มิติ ส่วนระยะเชิงเส้นมี 1 มิติ จากตัวอย่างแผนที่ฉบับใหม่จะมีพื้นที่เพียง 1 ใน 4 ของแผนที่ต้นฉบับ
เท่านั้น

ตัวอย่าง แผนที่ต้นฉบับ มาตราส่วน 1 : 50,000 ขนาด 30 x 30 ซม. เมื่อต้องการทําเป็นแผนที่มาตราส่วน 1 :

100,000 จะมีขนาด 15 x 15 ซม. ดังภาพ และระยะทางจากวัดถึงโรงเรียนเปลี่ยนจาก 10 ซม. เหลือ 5 ซม.

3. รายละเอียดแผนที่
3.1 ระยะเชิงเส้นทุกเส้นจะลดลงความก้าง หรือขยายออก เช่น ถนน สนามบิน
3.2 สัญลักษณ์และตัวอักษรอาจจะแออัดขึ้น หรืออาจจะขยายห่างกันออกไป

3.3 ที่ว่าง (Open Spade)จะลดลงหรือขยายกว้างขึ้น
3.4 เส้นชั้นความสูง (Contour)จะแน่นประชิดกันมากขึ้นหรือห่างกันมากขึ้น

3.5 เส้นลายขวานสับ (Hachure)จะชิดกันมากขึ้นหรือห่างกัน

คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 83 84 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3

คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เครื่องหมายลูกเสือหลวง 77
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3